Een nieuwe ster schijnt helder in de hemel tussen de Trading Card Games. Star Wars: Unlimited is de eerste TCG van bordspellenmaker Fantasy Flight en ze zetten meteen één van de grootste franchises in om het een groot succes te maken. Sinds 2011 heeft Fantasy Flight de Star Wars licentie en ze hebben in die jaren dan ook een hoop verschillende bord- en kaartspellen op de markt gebracht. Star Wars: Rebellion, Star Wars: Imperial Assault, Star Wars: X-Wing, Star Wars: The Card Game en Star Wars: Armada zijn enkele voorbeelden en elke keer wist Fantasy Flight weer een goed spel neer te zetten. Kortom Fantasy Flight weet hoe ze spellen moeten maken, maar ze hebben de laatste tijd redelijk wat titels geannuleerd en langdurige ondersteuning is nou net waar een TCG vanaf hangt. Kunnen ze het opnemen tegen Magic: The Gathering en Disney Lorcana en een TCG neerzetten die we de komende jaren met veel plezier zullen spelen? Laten we eens kijken.
Wat is Star Wars: Unlimited?
Star Wars: Unlimited is een Trading Card Game, wat betekent dat spelers kaarten zullen moeten verzamelen om hun eigen deck van ten minste 50 kaarten samen te stellen. Spark of Rebellion is de eerste set en bestaat uit 252 kaarten. De Spark of Rebellion set richt zich voornamelijk op de originele trilogie periode, hoewel er ook een paar latere populaire personages in de set te vinden zijn. De spelers gaan de strijd aan met diverse Star Wars personages om de basis van hun tegenstander te verslaan. De starterkit voor twee spelers bevat twee complete decks met 62 verschillende kaarten: een Rebel-deck met Luke Skywalker en een Imperial-deck onder leiding van Darth Vader. Het eerste wat opvalt is dat je naast een deck kaarten ook een set tokens krijgt die noodzakelijk zijn om te spelen. Een kleine toevoeging die laat zien dat de bordspellenmaker naast kaarten toch graag wat extra componenten wilt toevoegen.
Voordat we verder duiken in hoe je het spel speelt, is het belangrijk om goed te kijken naar de componenten en met name de kwaliteit van de kaarten. Deze zijn gelukkig van extreem hoge kwaliteit en de kaarten zijn mooi kleurrijk. De achterkant heeft een erg simpel ontwerp meegekregen, waar weinig op aan te merken is. De artstijl van de kaarten zijn met de hand getekend en voelen meer stripboekachtig aan dan voorgaande Star Wars bordspellen. Het is een eigen stijl en dit zorgt ervoor dat elke kaart interessant is om naar te kijken. De iconografie is duidelijk, de tekst is goed leesbaar en er is goed nagedacht over de plaatsing van de informatie waardoor je bepaalde kaarten zonder de belangrijkste informatie te verliezen over elkaar heen kunt leggen. De starterkit komt met uitvouwbare matten, twee kartonnen doosjes voor je kaarten en een setje kartonnen markers en een kort instructieboekje die je het spel goed weet uit te leggen. Dit is alles wat je nodig hebt om het spel uit te proberen, maar je wilt al snel deze componenten vervangen door betere versies, waarover later in dit artikel meer.
Lekker verzamelen
Naast de Star Wars spellen, maakt Fantasy Flight al jaren Living Card Games gebaseerd op de Lord of the Rings, Arkham Horror en Marvel licenties, elk met een eigen fanbase. Deze hebben het voordeel dat elke uitbreiding een vast aantal kaarten bevat. Met Star Wars: Unlimited is dit niet het geval en zul je boosters moeten aanschaffen om alle kaarten te verzamelen. Nu komt dit principe bij TCGs meestal met een groot nadeel. Sommige kaarten zijn zo zeldzaam dat je waarschijnlijk nooit zo’n kaart in je deck zult kunnen gebruiken. Fantasy Flight heeft hier iets slims gedaan. Elk van de 252 kaarten hebben een standaardversie die je zonder al te veel moeite tegenkomt in een booster. Maar! Elke kaart heeft een glimmende, een randloze (Hyperspace) en een glimmend randloze (Hyperspace) versie. Elk van deze versies zijn een stuk moeilijker te verkrijgen en verzamelaars zullen dan ook voornamelijk op zoek gaan naar deze kaarten. De meest zeldzame kaarten in de set zijn showcase kaarten van de leiders in het spel, die een andere illustratie hebben gekregen met een glimmend effect. Dit zorgt ervoor dat je richting duizend kaarten gaat als je alles wilt verzamelen.
Een booster bestaat dan ook uit 16 kaarten, waarvan er altijd een leider, basis en een glimmende versie te vinden is. Elke kaart heeft vier verschillende zeldzaamheden: common, uncommon, rare en legendary. In elk pakje zul je dan ook 9 common, 3 uncommon en een rare of legendary kaart vinden. Het feit dat er altijd een glimmende kaart te vinden is en kaarten hyperspace versies kunnen hebben, zorgt ervoor dat elke booster weer een positieve verrassing is. Je zult altijd wel iets tof te vinden hebben en langzaam door elke kaart heen gaan om te kijken of je met een specialere kaart te maken hebt. Je merkt al wel snel dat dit een TCG is waarbij je snel een enorme hoeveelheid kaarten zult hebben. Na vijf pakjes heb je al een grote stapel kaarten om uit te kiezen. Goede opbergoplossingen zijn dan ook aan te raden.
Snel op te pakken
Elke basis heeft (meestal) 30 levenspunten en het doel is dan ook om de levenspunten van je tegenstander tot nul te brengen. Het speelveld is opgedeeld in een paar gebieden om ruimte te geven voor je kaarten. Er is een plek voor je leider en basis, een ruimte en een grond slagveld en een plek om je grondstoffen te plaatsen. Naast een leiderskaart en een basiskaart vinden spelers drie andere soort kaarten in hun deck. Eenheden, die je kunt gebruiken om de andere speler aan te vallen, gebeurtenissen, die speciale acties toelaten, en upgrades die bestaande kaarten een bonus geven. Er wordt willekeurig bepaald wie de startspeler is en die neemt het initiatief. Elke speler schudt zijn deck aan het begin en pakt zes kaarten. Van deze zes kaarten plaats je er twee als grondstoffen. En hier is waar het spel anders begint te zijn van vele andere TCGs. Elke kaart kan een grondstof zijn, maar plaats je een kaart als grondstof zul je deze tijdens het gehele spel niet meer kunnen gebruiken. Dit zorgt meteen voor interessante keuzes en voorkomt dat spelers geen kaarten kunnen spelen omdat ze niet de juiste soort grondstoffen hebben.
Elke ronde is dan ook opgedeeld in twee fases: een actie en hergroeperen fase. De speler met het initiatief mag als eerste één actie uitvoeren. Een actie is een kaart spelen door grondstoffen uit te putten, aanvallen met een eenheid, een actievaardigheid gebruiken die op een (leider) kaart staat, het initiatief nemen (dit kan maar één keer per ronde) of passen. Maar na deze actie mag de andere speler ook een actie spelen. Dit heen en weer van diverse acties gaat door totdat beide spelers geen acties meer uit kunnen of willen voeren. Daarna zul je pas naar de hergroeperen fase gaan waarbij je de gebruikte grondstoffen reset. Dit zorgt voor een heel andere dynamiek en voorkomt dat een speler totaal niks kan doen tegen een bepaalde combinatie kaarten. Dit is dan ook het onderdeel wat het spel anders en interessant maakt. Spelers hoeven hierdoor niet al te lang te wachten op de andere speler en maakt het een hele verfrissende ervaring. Het is hier meer snelschaken en reageren dan het vinden van hele lange combinaties die extreem vernietigend zijn. Het zorgt er bovendien voor dat je het spel snel oppakt.
Zes soorten aspecten
Elke kaart wordt gemarkeerd met een kostprijs en hier komen de verschillende aspecten (of kleuren) van de verschillende decks naar voren. Er zijn zes verschillende aspecten en een leider en je basis geven je hier drie soorten van. Kost een kaart twee grondstoffen dan zul je twee kaarten moeten uitputten uit de grondstoffen die voor je liggen. Maar waar bij andere spellen een deck met een specifieke kleur alleen maar gebruikt kunnen worden, is het hier zelfs mogelijk om kaarten van andere kleuren in te zetten. Je zult dan wel een extra grondstoffen als straf moeten betalen om de kaart in te zetten. Dit is mooi om te zien omdat elk van 252 kaarten een plekje in je deck kan hebben.
Eenheden hebben aanval- en levenspunten die bepalen hoeveel schade ze toebrengen en hoeveel schade ze weerstaan. De schade is blijvend en wanneer je aanvalt zal de aangevallen kaart altijd schade terugdoen. Dit is wederom een erg frisse regel. Het is hierdoor mogelijk om zwakkere eenheden op te offeren om grote sterkere eenheden te verslaan. Het is veel moeilijker om een strategie toe te passen waar je volledig afhankelijk bent van één sterke eenheid. Schade geef je aan door tokens te leggen op een kaart en dit lijkt eerst een erg toffe regel. Maar in de praktijk merk je dat je wel heel vaak tokens heen en weer aan het plaatsen bent. Deze tokens zul je dan ook bij je moeten hebben. Veel spelers zullen snel een dobbelsteen toevoegen om de schade op hun basis aan te geven, zodat je in één oogopslag kunt zien hoeveel punten een basis overheeft. Zelfs een set kleinere dobbelstenen voor de eenheden op tafel kan het gerommel voorkomen van deze tokens.
Twee arena’s
Het speelveld bevat twee slagvelden en bij elke eenheid wordt dan ook aangegeven waar je ze mag plaatsen. Eenheden op verschillende slagvelden kunnen elkaar niet aanvallen, maar ze kunnen wel je basis aanvallen. Dit voegt een extra laag strategie toe tijdens je keuze van een actie. Leg ik een extra eenheid bij de grondtroepen neer of leg ik een ruimte kaart neer om de basis aan te vallen via de lucht waar de tegenstander nog niks heeft liggen. De ontwerpers weten echt wat ze hier doen en veel van de kritieken op bestaande TCGs proberen ze hier weg te nemen. De gebeurteniskaarten voelen herkenbaar aan. Ze hebben goed gekeken naar andere spellen en de beste elementen of soorten kaarten in dit spel toegepast.
Leiders zijn het laatste grote element die je tijdens gevechten kunt inzetten. Je kunt dit maar één keer doen per potje en dit maakt het moment erg speciaal. Je leiders zijn regelmatig sterke eenheden die echt het verschil kunnen maken op het slagveld. Weet de tegenstander je leider uit te schakelen dan gaat deze weer terug in het midden en kun je de speciale actie van een leider nog steeds uit voeren. Je plaatst hier dan ook een token op om aan te geven dat je hem al een keer hebt ingezet op het slagveld.
Heel veel potentie
Na een aantal potjes kunnen we dan ook zeggen dat Fantasy Flight een erg goede basis heeft weten neer te zetten waar ze de komende jaren mooi op kunnen voortborduren. Naast de grote hoeveelheid kaarten die je kunt verzamelen, is dit echt een spel gemaakt om te spelen. Aan alleen de starterkit kun je al heel veel plezier hebben, je hebt niet meteen het gevoel dat je extra kaarten mist of nodig hebt. Elk potje was weer anders en er zijn lekker veel keuzes die je kunt maken. We hebben dan ook nog maar het topje van de ijsberg gezien aan de strategische mogelijkheden. Maar met de grote hoeveelheid kaarten kan het voor nieuwe spelers die nog nooit eerder een TCG hebben gespeeld wel erg uitdagend aanvoelen. Het schuiven met de tokens voelt flink veel aan als constant nummers schuiven en kan spelers die hier niet van houden afschrikken.
Het rebel deck met Luke Skywalker is ook het deck wat in deze potjes het vaakst heeft gewonnen. De optie om extra schilden te plaatsen op je eenheden maakt het Darth Vader erg lastig. De imperial deck vraagt om veel meer aggressiviteit en een constante druk om schade te doen. Maar dit is dan ook het plezier van een TCG. Het ontdekken van de juiste speelstijl en onderzoeken of het nou pech is of aan het deck ligt. De twee speciale acties van de leiders laten in ieder geval zien wat de mogelijkheden zijn en hoe een andere leider een enorm verschil kan maken als je andere decks begint te bouwen. Decks bouwen is dan ook een groot onderdeel en de makers proberen hier mooi alle soorten speelstijlen te ondersteunen. Zo zijn de boosters opgedeeld om zowel draft als sealed te ondersteunen voor toernooien. En om een spel lang houdbaar te houden is dit noodzakelijk en mooi om te zien dat dit vanaf dag één op orde is.
Extra accessoires
Zoals eerder aangegeven komt de starterkit met alles wat je nodig hebt. En hoewel de papieren speelmatten je mooi op weg helpen, merk je al snel dat dit niet ideaal is. De kaarten schuiven flink op de matten en de vouwen zitten al snel in de weg. Dit betekent wel dat de prijs van een starterkit mooi laag is gehouden om iedereen de kans te geven om het spel uit te proberen. Het moment dat je het gevoel hebt dat je meer tijd wilt steken in de game dan is het mooi om te weten dat er ook officiele accesoires zijn gemaakt door Gamegenic. We hebben deze mooi aan de tand kunnen voelen en de ervaring is al snel een stuk specialer. Zowel de één speler als twee speler speelmatten zijn de eerste accessoires die ik zou aanraden. Ze geven meer ruimte voor kaarten en zorgen er meteen voor dat alles een Star Wars tintje krijgt.
De andere officiële accessoires zijn toffe extra’s maar minder noodzakelijk. De sleeves met Star Wars illustraties beschermen je kaarten mooi en zorgen er meteen voor dat je beide decks uit elkaar kunt houden. Ik mis hier wel net een paar extra volledig doorzichtige sleeves, waardoor een paar extra leiders al snel verdwijnen in andere sleeves. De opbergdozen hebben genoeg ruimte voor een starter deck, extra sleeves en een set extra kaarten uit boosters. De opbergdozen bevatten ook een extra doosje voor je tokens wat een mooi detail is. Het setje tokens voelt helaas aan als het minst uitgedachte product. De tokens zijn eenzijdig gedrukt, waardoor je ze constant aan het omdraaien bent en merk je dat er al snel dat er net niet genoeg tokens aanwezig zijn voor twee spelers tijdens een wild potje met veel eenheden. Ook is er niet overal duidelijk waar je ze nou voor kunt gebruiken of sluiten ze minder mooi aan op de iconen op je kaarten.
In een sterrenstelsel ver, ver weg
Star Wars: Unlimited heeft dan ook een vliegende start en voorkomt de meest voorkomende valkuilen bij nieuwe TCGs. Er zijn een hoop kaarten die je kunt verzamelen, zonder deze volledig onhaalbaar te maken in het spel. De kaarten zien er top uit en is het spel met de kaarten in de starterkit al erg leuk, dynamisch en lang herspeelbaar. Het grootste kritiekpunt is dan ook het gebruik van de tokens wat soms erg rommelig aanvoelt en kan het spel voor nieuwe spelers erg diep aanvoelen met heel veel getallen ondanks dat het spel in een paar regels is uit te leggen. Het heeft alle potentie om een succes te worden. We raden dan ook aan om Star Wars: Unlimited een keertje te proberen. Zowel aan fans van Star Wars, maar ook voor fans van TCGs en nieuwe spelers die geïnteresseerd zijn om dit spel op te pakken. We kunnen niet wachten wat de komende maanden en jaren zullen brengen.